انواع آلودگی آب
آلودگی آب در کشور های درحال توسعه اثرات تخریبی بیشتری نسبت به کشور های توسعه یافته دارد زیرا کشورهای توسعه یافته آرام و آهسته با پیشرفت صنایع روبه‌رو شدند به همین دلیل فرصت کافی برای مقابله با آلودگی‌های احتمالی به وجود آمده را داشتند ولی در کشور های در حال توسعه صنایع به سرعت وارد این کشور ها شده و فرصت کافی برای مقابله با مشکلات ناشی از آلودگی ها وجود ندارد.
لذا شناسایی انواع آلودگی های موجود در آب گام مهم و اولیه برای مقابله با این مشکل به شمار می‌رود. علاوه بر این آلودگی آب منجر به شیوع بیماری های آب آلوده در کشور می شود.
آلودگی در آب در اثر ورود مواد شیمیایی آلی، مواد معدنی و یا در اثر ورود مواد زائد جامد به درون آب به وجود می‌آید. مواد مذکور در طی ورود فاضلاب‌های صنعتی، شیمیایی، انسانی، کشاورزی، خانگی، بیمارستانی و ... وارد آب می‌شود. شدت آلودگی تابعی از مقدار آلودگی وارده به آب و تجمع آن می‌باشد.
با توجه به معرفی انواع آلودگی‌هایی که در آب ممکن است وارد بشوند حال انواع آلودگی ها به ترتیب شدت آلودگی عبارت است از:
1. آلودگی های ناشی از مواد رادیواکتیو
2. آلودگی های بیمارستانی
3. آلودگی صنعتی
4. آلودگی کشاورزی
5. آلودگی انسانی
6. آلودگی ناشی از تفریح و فعالیت های کوچک
دلیل خطرناک بودن آلودگی مربوط به مواد رادیواکتیو این است که هم برای سلامت موجودات زنده بسیار خطرناک است و هم اینکه این مواد سال‌ها در محیط آبی باقی می‌مانند. ولی فاضلاب بهداشتی و انسانی به شرط آنکه بیماری عفونی و انگلی نباشد به راحتی تجزیه می‌شود.
به‌طور کلی تغییراتی که در اثر ورود آلودگی ها به آب به وجود می‌آید عبارت است از:
1. تغییر PH آب
در اثر ورود فاضلاب های صنایع مختلف ممکن است PH آب دچار تغییراتی بشود که موجب خورندگی یا رسوب‌دهی آب بشود همچنین کم یا زیاد بودن PH باعث ایجاد شرایطی می‌شود که ترکیبات جانبی خطرناکی در آب به وجود بیاید.
2.تغییر درجه حرارت آب:
کارخانه های که آب خروجی گرم دارند و یا فعالیت‌های انرژی‌زا دارند باعث ورود آب گرم به طبیعت می‌شوند.
تغییر درجه حرارت هم باعث ایجاد شرایط مختلف برای رشد باکتری و هم باعث عدم گوارایی آب می‌شود.
3.تغییر در رنگ، بو و طعم آب:
4.تغییر وضعیت بیولوژیکی آب و تغییر در مقدار مواد معدنی و آلی آب آلودگی های موجود در آب به چهار دسته تقسیم می‌شوند:
1. آلودگی فیزیکی:
اثرات:
این نوع آلودگی به شکل رنگ، کدورت، تیرگی، طعم و بو و به طور کلی به صورت تغییر در شکل ظاهری آب ظاهر می‌شود.
مواد فیزیکی مانند مواد جامد ریز و درشت که شامل مواد شناور و معلق و مواد کلوئیدی است، باعث ایجاد چنین شرایطی در آب می‌شود.
2. آلودگی شیمیایی
اثرات
این نوع از آلاینده‌ها به شکل تغییر در طعم و بو تغییر PH، تغییرات EC، سختی و ترکیبات شیمیایی مضر مشهود است.
تمامی مواد شیمیایی موجود در آب که در آب واکنش می‌دهد جزو این دسته می‌باشند.
3. آلودگی بیولوژیکی
در اثر ورود این‌گونه از آلودگی در آب مواردی همچون گیاهان جانوران، قارچ‌ها، باکتری‌ها، پروتوزئر ها و جلبک به وجود می‌آید.
اغلب فاضلاب‌های بهداشتی باعث بروز چنین شرایطی می‌شوند.
4. تأثیر در درجه حرارت آب
تغییرات دما باعث کاهش DO(اکسیژن محلول) در آب‌شده و موجب از بین رفتن جانوران آبزی و همچنین موجب کاستن گوارایی آب می‌شود. این نوع آلودگی در اثر ورود پساب نیروگاه‌ها و یا فعالیت‌های کارخانجات، حمام و بیمارستان می‌باشد.
همان‌طور که گفته شد آلودگی‌های مختلف در آب در اثر ورود مواد مختلف به وجود می‌آید. حال برخی از مواد مهم عبارتند از:
مواد آلی:
کاهش اکسیژن آب، احتمال به وجود آمدن THM، طعم و بو
منابع ایجادکننده‌ی آن
فاضلاب‌های خروجی ناشی از فعالیت‌های صنعتی مانند دباغ خانه‌ها، کارخانجات کاغذ، بافندگی و نساجی
راه‌کار تشخیص مقدار آن در آب: تعیین BOD و COD
مواد مغذی
این مواد برای متابولیسم و رشد گیاهان و آبزیان لازم هستند.
اثرات
افزایش این مواد باعث برهم زدن تعادل طبیعی زندگی موجودات آبزی، افزایش نیتروژن و فسفر، رشد خزه و جلبک‌های دریایی، افزایش نیترات آب که باعث بیماری Bluebaby
منابع
استفاده بیش از حد از کودها، فاضلاب شهری، فاضلاب مزارع
به کمک آزمایش‌های معمول آب می‌توان وجود این مواد در آب را اثبات کرد.
فلزات سنگین
این فلزات عبارت است از کادمیوم، کروم، مس، نیکل و آهن و ...
اثرات
فلزات سنگین به طور کلی موجب تهدید سلامتی انسان‌ها می‌شود. مهم‌ترین نکته این است که اکثر این مواد سمی و سرطان‌زا بوده و همچنین این فلزات به صورت تجمعی در بافت‌های بدن موجودات زنده ذخیره‌شده و موجب بروز مشکل می‌شود.
منابع
مهم‌ترین منابع ورود فلزات سنگین عبارتند از بهره‌برداری از معدن و سنگ‌ها و فلزات، استفاده از ترکیبات فلزی مانند کروم در دباغی، نشت زباله‌های خانگی و صنعتی، رسوب معادن، استفاده از لوله‌های سربی
ذرات ریز آلاینده:
این مواد شامل مواد شیمیایی مانند DDT و PCBs آلدرین، دلدرین، پلی کلرونیت ها و ...
اثرات
این مواد به دلیل سمی بودن می‌توانند کشنده باشند و یا باعث ایجاد بیماری های مزمن می‌شود. منابع
حلال‌های صنعتی موجود در صنایع، زغال‌سنگ، تصفیه نفت، پارچه، کاغذ و ترکیبات و حشره‌کش
آلودگی هوا
آلودگی هوا علاوه بر خطرناک بودن بر سلامتی موجودات زنده به صورت مستقیم به صورت تنفس، به صورت غیرمستقیم نیز باعث بروز مشکل می‌شوند.
مشکل به این صورت است که گازهای خطرناک موجود در هوا که از طریق احتراق سوخت‌های فسیلی که اساسا NOx و SOx در هوا وجود دارد از طرق مختلف وارد آب می‌شود.
راه‌های ورود این گازها یا از طریق باران‌های اسیدی در آب می‌باشد و یا از طریق تماس مستقیم با سطح آب صنایع آب و ورود آن به آب می‌باشد.
مواد معلق
مواد معلق اغلب به صورت ریز در آب شناور بوده و باعث آلودگی آب می‌شود. این مواد علاوه بر اینکه به صورت مستقیم باعث ایجاد مشکل در آب می‌شوند، می‌توانند بستری برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها باشند.
مواد معلق می‌تواند فلزات سنگین، سمی، پاتوژن ها و مواد مغذی را در آب نگه دارد.
منابع ورود
فرسایش خاک
فعالیت انسانی شامل صنعت کشاورزی و تولیدات
موادی که ذاتاً درون آب در اثر عبور از منطقه محیط زیستی به آن وارد می‌شود.
منبع:آب و فاضلاب دکتر سوسن اصغری
شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
55256411 - 09223345280